จาก เดลินิวส์ออนไลน์
โครงการสถานีพัฒนาการเกษตรที่สูงตามพระราชดำริ บ้านปางขอน จังหวัดเชียงราย เป็นพื้นที่ที่มีความลาดชันมาก เป็นแหล่งต้นน้ำลำธารของเขตป่าสงวนแห่งชาติ ป่าแม่ลาวฝั่งซ้ายและป่าแม่กกฝั่งขวา เดิมเป็นป่าที่อุดมสมบูรณ์ แต่จากที่ชาวเขาเข้ามาบุกรุกแผ้วถางป่าเพื่อทำไร่เลื่อน ลอย เป็นที่อยู่อาศัย บางส่วนของพื้นที่มีการปลูกพืชเสพติด จนพื้นที่มีสภาพเสื่อม โทรม ดินขาดความอุดมสมบูรณ์ และถูกปล่อยให้รกร้างเป็นป่าหญ้าคา จากปัญหาดังกล่าว สมเด็จพระนางเจ้าฯ พระบรมราชินี นาถ จึงได้พระราชทานพระราชดำริให้จัดตั้งสถานีพัฒนาการเกษตรที่สูงขึ้น โดยใช้ บ้านปางขอน หมู่ที่ 7 ตำบลห้วยชมภู อำเภอเมือง จังหวัดเชียง ราย เป็นพื้นที่ดำเนินการ และให้ราษฎรที่ขาดแคลนที่ทำกิน ได้แก่ บ้านผาลั้ง บ้านปางขอน และบ้านแม่มอญ ซึ่งประกอบไปด้วยราษฎรชาวเขาเผ่า เย้า อาข่า มูเซอ ลีซอและอีก้อ เข้าร่วมโครงการฯ
โดยโครงการดำเนินการจัดหาน้ำให้แก่พื้นที่การเกษตร การอุปโภคบริโภคของราษฎร ส่งเสริมการเลี้ยงสัตว์น้ำเพื่อเพิ่มผลผลิตสัตว์น้ำในแหล่งน้ำธรรมชาติ โดยคัดเลือกพันธุ์สัตว์น้ำที่เหมาะสมกับสภาพพื้นที่และภูมิประเทศ มาปล่อยในแหล่งน้ำธรรมชาติ เพื่อเป็นการอนุรักษ์ทรัพยากรสัตว์น้ำและสร้างแหล่งอาหารโปรตีนไว้บริโภค ส่งเสริมการปลูกผักปลอดสารพิษเพื่อการบริโภคในครัวเรือน
ตลอดจนให้ความรู้ในการประกอบอาชีพ ส่งเสริมการปลูกพืชเศรษฐกิจ เช่น กาแฟพันธุ์อาราบิก้าชั้นดี โดยปลูกผสมผสานกับไม้ผลเมืองหนาวที่สำคัญทางเศรษฐกิจอีก 9 ชนิด ได้แก่ เกาลัดจีน มัคคาเดเมียนัท ศุภโชค มะเม่า ท้อ พลับ พลัม สาลี่ และบ๊วย นอกจากนี้ ยังมีผักเมืองหนาว เช่น มะระหวาน คะน้าฮ่องกง และพริกหวาน มาส่งเสริมให้ราษฎรปลูกเพื่อรับประทานที่เหลือจำหน่ายเพิ่มรายได้ให้กับครอบ ครัว
ปัจจุบันจากที่ทรัพยากรธรรมชาติในพื้นที่ได้รับการฟื้นฟู มีความอุดมสมบูรณ์มากขึ้น จึงสามารถนำพืชเศรษฐกิจมาปลูกได้โดยเฉพาะกาแฟอาราบิก้าซึ่งเป็นกาแฟชั้นดี ที่ปลูกได้ตั้งแต่เส้นรุ้ง 17 องศาเหนือขึ้นไป และที่ความสูงจากระดับน้ำทะเลตั้งแต่ 700 เมตรขึ้นไป ที่สำคัญพื้นที่มีความลาดเอียงประมาณ 30 เปอร์เซ็นต์ ชั้นดินลึกกว่า 50 เซนติเมตร มีความเป็นกรดด่าง 5.5-6.5 และระบายน้ำดีมีอุณหภูมิอยู่ระหว่าง 15-25 องศาเซลเซียส ความชื้นสัมพัทธ์มากกว่า 60% มีปริมาณน้ำฝนไม่ต่ำกว่า 1,500 มิลลิเมตรต่อปีมีการกระจายของฝน 5-8 เดือนมีแหล่งน้ำสะอาดและมีปริมาณพอที่จะให้น้ำได้ตลอดช่วงฤดูแล้ง ซึ่งพื้นที่มีคุณสมบัติเหล่านี้ครบถ้วน
กาแฟพันธุ์นี้ต้านทานต่อโรคราสนิม มีลักษณะต้นเตี้ย ข้อสั้น ผลผลิตสูงสม่ำเสมอที่นี่ปลูกด้วย ระยะ 2 x 2 เมตรขนาดหลุมปลูก 50 x 50 x 50 เซนติเมตร รองก้นหลุมด้วยหินฟอสเฟต อัตรา 100 กรัม/หลุม และปุ๋ยคอก 5 กิโลกรัม/หลุม ปลูกภายใต้สภาพร่มเงาไม้ผลยืนต้น ประกอบด้วย บ๊วย ท้อ มัคคาเดเมียนัท ผลผลิตที่ได้รับเป็นกาแฟเกรด A คือขนาดของเมล็ดมีตั้งแต่ 5.5 มิลลิเมตรขึ้นไป สีเขียวอมฟ้า เมล็ดแตกหัก มีเมล็ดไม่สมบูรณ์ หรือเมล็ดขนาดเล็กกว่า 5.5 มิลลิเมตรนั้น ไม่เกินร้อยละ 13 และเมล็ดเสีย เมล็ดที่เป็นเชื้อราหรือมีสีผิดปกติ ไม่เกินร้อยละ 1.5 และความชื้น ไม่เกินร้อยละ 13 ตามมาตรฐานของการผลิตกาแฟชั้นดี
จากความสมบูรณ์ของพื้นที่ที่ผ่านการฟื้นฟูตามโครงการยังมาซึ่งการเจริญเติบ โตและให้ผลผลิตที่ดีของพืชเศรษฐกิจราษฎรจึงมีรายได้ดีจากผลผลิตเหล่านั้นจึง ไม่จำเป็นต้องไปแผ้วถางพื้นที่ป่าเพื่อการทำไร่เลื่อน ลอยเช่นดังอดีตที่ผ่านมา.
ไร่รักษ์ไม้,มูลไส้เดือน,เกษตรแปรรูป,อุปกรณ์แค้มปิง,อุปกรณ์ป้องกันอุบัติภัย,เอาตัวรอดในภาวะวิกฤต
