จาก คมชัดลึกออนไลน์
คมชัดลึก : กว่า 20 ปีที่อาชีพ "ไม้ขุดล้อม" ได้เริ่มต้นขึ้นในพื้นที่ ต.ชะอม อ.แก่งคอย จ.สระบุรี และสามารถทำรายได้หลักให้แก่ชาวบ้านมาจนถึงทุกวันนี้ โดยการริเริ่มของนายมีชัย วีระไวทยะ โดยได้ประสานกับภาคเอกชนเข้ามาส่งเสริมอาชีพขุดไม้ล้อมในระยะแรกและมีการพัฒนาต่อยอดโดยหลายหน่วยงานที่เกี่ยวข้องเพื่อให้เกิดการเรียนรู้ของชุมชน การพัฒนาทักษะคัดเลือกพันธุ์ไม้ การเพาะชำ การปลูก การดูแลรักษา ตลอดจนการบริหารจัดการในเชิงธุรกิจ โดยมีอดีตกำนันตำบลชะอม "สมชาติ พึ่งทรัพย์" หัวเรี่ยวหัวแรงคนสำคัญที่ปัจจุบันรั้งตำแหน่งสำคัญในฐานะประธานชมรมไม้ขุดล้อมตำบลชะอม
"ขณะนี้ชาวบ้านชะอมยึดเอาการทำไม้ขุดล้อมเป็นอาชีพหลักทั่วทั้งตำบลกว่า 160 ครัวเรือน ซึ่งกล่าวได้ว่าปัจจุบันนี้ที่ ต.ชะอม อ.แก่งคอย จ.สระบุรี ถือเป็นแหล่งไม้ขุดล้อมที่ใหญ่ที่สุดในประเทศก็ว่าได้ โดยส่วนใหญ่เป็นการขายส่งไปยังแหล่งจำหน่ายพันธุ์ไม้หลายแห่งทั้งในกรุงเทพมหานครและอีกหลายจังหวัดรู้จักกันดี แต่น้อยคนนักที่จะรู้ว่าแหล่งผลิตต้นทางอยู่ที่นี่"
สมชาติ พึ่งทรัพย์ อดีตกำนันตำบลชะอม ที่ปัจจุบันรั้งตำแหน่งประธานชมรมไม้ขุดล้อมตำบลชะอมย้อนอดีตให้ฟังว่า ในอดีตนั้นชาวบ้านส่วนใหญ่ทำไร่ข้าวโพด ปลูกมันสำปะหลัง แต่หลังจากมีการส่งเสริมการปลูกไม้ขุดล้อมในปี 2527 โดยนายมีชัย วีระไวทยะ ร่วมกับบริษัท ไรมอนแลนด์ จำกัด (มหาชน) เข้ามาแนะนำเกี่ยวกับโครงการทำไม้ขุดล้อม โดยทางบริษัทเป็นผู้ออกค่าใช้จ่ายซื้อพันธุ์กล้าไม้ทั้งหมดพร้อมรับซื้อคืน เมื่อต้นไม้โตได้ขนาด ทำให้ชาวบ้านส่วนหนึ่งทิ้งอาชีพเดิมแล้วมาเริ่มอาชีพทำไม้ขุดล้อมแทน
"เริ่มแรกมีผู้สนใจแค่ 7 ราย ต้นไม้ที่ปลูกช่วงนั้นจะสั่งซื้อกล้ามาจาก อ.ภาชี จ.พระนครศรีอยุธยา ในราคาต้นละ 1 บาท ตอนนั้นผมมีพื้นที่ประมาณ 1 ไร่ ปลูกได้ทั้งหมด 1,500 ต้น ปลูกในระยะห่าง 1x1 เมตร ซึ่งกล้าพันธุ์ไม้ที่ปลูกได้แก่ อินทนิล คูน ตะแบก มะฮอกกานี แต่ที่โด่งดังมากคือต้นคูน ในปี 2533 การปลูกไม้ล้อมในตำบลเป็นที่โด่งดังมาก"
ประธานชมรมไม้ขุดล้อมคนเดิมระบุอีกว่า จากนั้นในปี 2535 ทางบริษัท ไรมอนแลนด์ จำกัด (มหาชน) ได้ยกเลิกสัญญาที่ผูกพันกับชาวบ้าน โดยไม่ต้องเอาทุนคืน หลังจากนั้นก็ยึดอาชีพไม้ขุดล้อมเช่นเดิม เนื่องจากเห็นว่าทำรายได้ดีกว่าอาชีพปลูกข้าวโพด ทำไร่มันสำปะหลัง ที่ทำแล้วขาดทุน เป็นหนี้เป็นสินทุกปี ขณะที่ชาวบ้านรายอื่นๆ ก็หันมาสนใจทำไม้ขุดล้อมกันมากขึ้น ประกอบกับรัฐบาลในช่วงนั้นมีโครงการส่งเสริมให้เพาะกล้าไม้ โดยกรมป่าไม้ ทำให้ชาวบ้านเกิดการเรียนรู้ที่จะเพาะพันธุ์กล้าไม้เอง โดยไปศึกษาเรียนรู้ที่ อ.ภาชี ใช้วิธีเก็บเมล็ดมาเพาะในช่วงฤดูกาลออกดอก เมื่อดอกแห้งก็ทุบเอาเมล็ดมาปลูก ชาวบ้านจึงเพาะเมล็ดได้โดยไม่ต้องซื้อ จากนั้นชาวบ้านจึงหันมายึดอาชีพทำไม้ขุดล้อมเกือบทุกครัวเรือนใน ต.ชะอม
"อย่างในปี 2553 เกษตรกรผู้ปลูกไม้ขุดล้อมใน ต.ชะอม ที่ขึ้นทะเบียนเกษตรกรไว้มีทั้งสิ้น 401 ราย รวมพื้นที่ปลูกทั้งสิ้น 5,143 ไร่ เกษตรกรจะมีรายได้เฉลี่ย 2-3 หมื่นบาทต่อไร่ต่อปี ซึ่งเป็นรายได้ที่ดี ที่สำคัญยังเพิ่มพื้นที่ป่าและช่วยลดภาวะโลกร้อนอีกด้วย" สมชาติกล่าวย้ำ
อย่างไรก็ตาม ระหว่างวันที่ 13-17 พฤษภาคม 2554 นี้ จังหวัดสระบุรี ร่วมกับชมรมไม้ขุดล้อมตำบลชะอมจัดงาน "มหัศจรรย์พรรณไม้ขุดล้อมตำบลชะอม" ครั้งที่ 2 ณ สวนไม้ลุงแพ บ้านโคกกระชาย อ.แก่งคอย จ.สระบุรี โดยมีวัตถุประสงค์เพื่อเพิ่มช่องทางการจำหน่ายพันธุ์ไม้ต่างๆ และเผยแพร่แหล่งผลิตไม้ขุดล้อมที่ใหญ่ที่สุดในประเทศไทยให้เป็นที่รู้จักมากขึ้นด้วย
"สุรัตน์ อัตตะ"
